Angela Bassett หญิงแกร่งทั้งในและนอกจอผู้เป็นแรงบันดาลใจให้คนรุ่นใหม่หลายต่อหลายคน

ตัวแม่ของบท ‘สาวแกร่ง’ จะเป็นใครไปไม่ได้นอกจาก แองเจลา บาสเซ็ตต์ หรือ Angela Bassett ที่ช่วงฤดูกาลออสการ์ที่ผ่านมา ชื่อของเธอถูกพูดถึงอยู่บ่อยครั้งในฐานะตัวเก็งรางวัลออสการ์ สาขานักแสดงสมทบหญิงยอดเยี่ยมจาก Black Panther: Wakanda Forever (2022) หลังเคยเข้าชิงสาขานำหญิงมาแล้วจาก What's Love Got to Do with It (1993) ทว่า ในการประกาศรางวัลเมื่อเช้าวันจันทร์ที่ผ่านมาตามเวลาบ้านเรา เธอก็พ่ายให้แก่ เจมี ลี เคอร์ติส เจ้าของบทสรรพากรสุดเดือดแห่ง Everything Everywhere All at Once (2022) 

สำหรับบาสเซ็ตต์ -ผู้ที่ปลายปีที่ผ่านมา เว็บไซต์ The Hollywood Reporter เพิ่งจัดให้เธอติดอันดับใน 100 สตรีผู้ทรงอิทธิพลของวงการบันเทิง- หลังจากตระเวนรับบทเล็กๆ ในซีรีส์ออกฉายทางโทรทัศน์มาหลายต่อหลายเรื่อง เธอก็เริ่มเป็นที่รู้จักในวงกว้างจาก Malcolm X (1992) และตามมาด้วย What's Love Got to Do with It (1993) ที่นอกจากส่งเธอเข้าชิงออสการ์แล้วยังส่งเธอคว้ารางวัลนำหญิงยอดเยี่ยม สาขาภาพยนตร์คอมเมดี้หรือมิวสิคัลของเวทีลูกโลกทองคำอีกด้วย และนับจากนั้น เธอมักปรากฏตัวในบทบาทของ ‘หญิงแกร่ง’ โดยเฉพาะในบท How Stella Got Her Groove Back (1998) นักธุรกิจสาวชาวอเมริกันที่ประสบความสำเร็จสุดขีดในทุกมิติของชีวิต ผู้ตกหลุมรักชายหนุ่มชาวจาเมกาวัย 20 ปีอย่างถอนตัวไม่ขึ้น นิตยสาร The New York Times ขนานนามว่าเธอเป็นสิ่งที่ดีที่สุดของหนัง และ “เธอรับบทเป็นยอดสาวแกร่งได้อย่างหมดจดเหลือเกิน” รวมทั้งบทที่หลายคนรักอย่าง ราชินีรามอนดา แห่งอาณาจักรวากานดา ผู้สูญเสียลูกชายด้วยโรคร้ายและต้องขึ้นครองราชย์ท่ามกลางสายตาที่จับจ้องมาของประชาคมโลกด้วยความทระนง

บทหญิงแอฟริกัน-อเมริกันผู้เข้มแข็งเช่นนี้ ถือเป็นบทบาทที่บาสเซ็ตต์โปรดปราน “ฉันอยากนำเสนอภาพลักษณ์แบบนั้น -ซึ่งเป็นภาพลักษณ์ที่ฉันก็รู้สึกเชื่อมโยงด้วยได้- แต่ไม่ได้เป็นบทคนที่อำมหิตดุดัน เพราะฉันคิดว่าฉันก็นิสัยดีด้วยนะ” 

“อาชีพนักแสดงมันว่าด้วยเรื่องภาพลักษณ์ ประหนึ่งเป็นภาพประทับ คือมันคงอยู่ไปตลอดกาล ฉันเป็นผู้หญิงผิวดำจากอเมริกา บรรพบุรุษและเหล่าคนดำเคยต้องมาเป็นทาสอยู่ในอเมริกา และแม้ทุกวันนี้เราจะเป็นอิสระทั้งทางลายลักษณ์อักษรและในเชิงกฎหมาย ฉันก็จะไม่อนุญาตให้ใครมาให้ฉันเป็นทาสในภาพยนตร์ซึ่งประทับอยู่บนแผ่นฟิล์มไปตลอดกาลให้คนได้ดู รวมทั้งเหล่าคนอีกฟากโพ้นทะเล เหล่าประเทศที่ไม่เคยเห็นผู้คนที่หน้าตาเหมือนฉัน ดังนั้น นี่จึงเป็นเรื่องที่ใหญ่กว่าการที่ฉันกลายมาเป็นดาราหรือการได้ออกโทรทัศน์เสียอีก” เธอบอก

และหนึ่งในสิ่งที่บาสเซ็ตต์ ซึ่งเวลานี้อายุ 64 ปี ถูก 'ชื่นชม' อยู่บ่อยๆ คือความเยาว์วัยที่ดูไม่ตรงกันกับจำนวนตัวเลขอายุ ซึ่งสำหรับบาสเซ็ตต์ ดูเหมือนเธอจะไม่ได้พิจารณาว่ามันเป็น 'คำชม' เท่าไรนัก "ฉันบอกไปว่า ถ้าฉันอายุสัก 80 มาฟังคงรู้สึกดีอยู่นะ" เธอตอบติดหัวเราะ "มันมีคำกล่าวกันขำๆ ที่ว่า ผิวคนดำน่ะไม่มีริ้วรอยง่ายๆ หรอก แต่เรื่องของเรื่องคือ ฉันว่าถ้าคุณเครียด ความเครียดก็จะปรากฏบนผิวของคุณในที่สุด ฉันว่าทุกวันนี้ วัย 60 เป็นเหมือนวัย 40 หรือ 70 ปีคือวัย 50 ปีในปัจจุบัน สิ่งสำคัญคือพยายามอย่าไปเครียด หันมาทำให้ความสำคัญกับทัศนคติให้ดูเร่าร้อนกันดีกว่านะฉันว่า"

ในช่วงที่กระแส #Metoo เดือดปุดในฮอลลีวูดเมื่อเหล่านักแสดงหญิงลุกขึ้นมาประท้วงปัญหาการล่วงละเมิดทางเพศที่เรื้อรังมานานแสนนาน บาสเซ็ตต์มองว่าเธออาจมีวันที่ไม่มั่นใจในตัวเองบ้าง แต่จะไม่มีวันไหนที่ผู้ชายในอุตสาหกรรมจะใช้ความไม่มั่นใจของเธอ มาเป็นหอกดาบในการควบคุมเธอได้อย่างแน่นอน “ความมั่นใจในตัวเองของฉันในแง่การแสดงนี่พุ่งสูงลิบมาก บอกเลยค่ะ” เธอว่า “ก็นะ ฉันอาจจะเคยมีปัญหากับเรือนร่างตัวเองบ้างแหละ ก้นใหญ่ไปไหมนะ ผมล่ะ ฟูฟ่องไปนิดหรือเปล่า ปากใหญ่เกินอีก อะไรต่อมิอะไร แต่ในแง่การแสดง ฉันไม่เคยมีปัญหากับตัวเองเลย ไม่มีผู้ชายหน้าไหนเดินดุ่มๆ มาบอกเรื่องพวกนี้กับฉัน แล้วพยายามจะมาควบคุมอะไรต่อมิอะไรฉันได้หรอก”

ทัศนคติสุดเลิศและความ 'ตัวมารดา' เช่นนี้ ทำให้บาสเซ็ตต์เป็นแรงบันดาลใจให้หลายๆ คน ไม่เพียงแต่เหล่าคนดำด้วยกันเท่านั้น “ทุกวันนี้ฉันยังจั๊กกะเดียมอยู่เลย เวลาที่มีเด็กหนุ่มหรือเด็กสาวผิวขาวเดินมาบอกฉันว่า ฉันเป็นแรงบันดาลใจให้พวกเขา คือนึกออกไหม ชีวิตมันก็เท่านี้จริงๆ ถ้ามุ่งมั่นทำในสิ่งที่คุณเชื่อต่อไป ความมหัศจรรย์และการเปลี่ยนแปลงคงจะเกิดขึ้นจนได้อย่างแน่นอน”